@article {260, title = {De prosodische realisatie van hi{\"e}rarchische and relationele structuur in teksten}, year = {2001}, publisher = {Nederlandse Vereniging voor Fonetische Wetenschappen}, address = {Utrecht, The Netherlands}, abstract = {

De alineastructuur is een van de structuurkenmerken van een tekst die door prosodie wordt gemarkeerd, o.a. met lange pauzes tussen alinea{\textquoteright}s en een groter toonhoogtebereik aan het begin van een alinea. In dit onderzoek wordt aangetoond dat ook b{\'\i}nnen alinea{\textquoteright}s bepaalde tekststructurele kenmerken prosodisch gemarkeerd worden. Voor de identificatie van die tekststructurele kenmerken baseren we ons op een tekstanalytisch model, Rhetorical Structure Theory. Het model levert informatie op over drie aspecten van tekststructuur:

Pauzeduur voorafgaand aan een teksteenheid, toonhoogtebereik en spreektempo zijn de prosodische kenmerken die in het onderzoek betrokken zijn. Het onderzoek is uitgevoerd op de voorgelezen versies van twintig lange nieuwsberichten. Naarmate een teksteenheid dieper ingebed is in de tekst pauzeert een spreker korter en spreekt hij/zij op lagere toon. Een nucleaire teksteenheid wordt voorafgegaan door een langere pauze en hij wordt op hogere toon en in een langzamer tempo uitgesproken dan een niet-nucleaire teksteenheid. De aard van de coherentierelaties heeft ook een effect op prosodie. Sommige verschillen in prosodische realisering lijken interpreteerbaar in termen van klassen waarin de relaties kunnen worden ingedeeld, bijv. causale relaties versus niet-causale relaties.

}, author = {Hanny den Ouden} } @article {275, title = {De prosodische realisering van drie tekststructurele kenmerken: alinea-indeling, importantie en redundantie}, year = {2000}, publisher = {Nederlandse Vereniging voor Fonetische Wetenschappen}, address = {Utrecht, The Netherlands}, abstract = {

In dit onderzoek staat de prosodische realisering van twee aspecten van tekststructuur centraal: de lineaire structuur, d.w.z. de opeenvolging van diverse tekstgedeelten van een tekst, en de hierarchische structuur, d.w.z. de mate van belangrijkheid van de tekstgedeelten ten opzichte van elkaar. In dit onderzoek hebben we een relatief eenvoudige procedure gebruikt om de beide aspecten van tekststructuur te identificeren. Van vier, oorspronkelijk voor de radio uitgesproken teksten (nieuwsberichten en commentaren op de actualiteiten) werden de geschreven versies voorgelegd aan 52 studenten en hen werd gevraagd aan te geven:

Van de gesproken teksten werden pauzeduren tussen de zinnen, F0 maxima en articulatiesnelheid per zin gemeten. De lineaire opeenvolging van alinea{\textquoteright}s in de teksten werd gemarkeerd door zowel pauzeduur (F (3,117)=21.64, p\<.001) als het F0 maximum (F (3,117) =4.11, p\<.01). De hierarchische structuur werd op twee manieren gemarkeerd: importantie door pauzeduur (F (3,98) =2.89, p\<.05) en redundantie door het F0 maximum (F (3,101) =3.73, p\<.025). De drie aspecten van tekststructuur hadden geen effect op articulatiesnelheid.

}, author = {Hanny den Ouden} }