Een akoestisch-articulatorisch model van medeklinkerinventarissen
Title | Een akoestisch-articulatorisch model van medeklinkerinventarissen |
Publication Type | Presentation |
Year of Publication | 2009 |
Conference Name | Dag van de Fonetiek 2009 |
Authors | van Leussen, Jan-Willem |
Publisher | Nederlandse Vereniging voor Fonetische Wetenschappen |
Conference Location | Utrecht, The Netherlands |
Abstract | De foneeminventarissen van gesproken talen verschillen onderling aanzienlijk. Toch zijn er ook opvallende overeenkomsten aan te wijzen: sommige klinkers en medeklinkers zijn in een grote meerderheid van de talen aanwezig, terwijl andere klanken slechts in een fractie van de talen van de wereld voorkomen. Onderzoek met behulp van computermodellen heeft uitgewezen dat vaak voorkomende klinkerinventarissen grotendeels verklaard kunnen worden als een gevolg van twee tendensen: het minimaliseren van articulatorische moeite, en het maximaliseren van perceptueel contrast tussen de klinkers. Ik beschrijf een computermodel om te onderzoeken of medeklinkerinventarissen op dezelfde manier verklaard kunnen worden. Dit model maakt gebruik van verschillende technieken uit de spraaktechnologie: een articulatorische synthesizer genereert de mogelijke klanken, en automatische spraakherkenning wordt gebruikt om de onderlinge perceptuele afstand tussen de klanken te bepalen, en om de resulterende inventarissen te vergelijken met natuurlijke taaldata. De resultaten van het model lijken erop te wijzen dat maximaal contrast en minimale moeite ook een bepalende rol spelen in het ontstaan van medeklinkersystemen, maar dat hiermee niet alle tendensen in medeklinkersystemen verklaard kunnen worden. |