Parallellen tussen zelfbewaking bij het spreken en identificatie van spraaksegmenten door luisteraars

TitleParallellen tussen zelfbewaking bij het spreken en identificatie van spraaksegmenten door luisteraars
Publication TypePresentation
Year of Publication2012
Conference NameDag van de Fonetiek 2012
AuthorsNooteboom, Sieb, and Hugo Quené
PublisherNederlandse Vereniging voor Fonetische Wetenschappen
Conference LocationUtrecht, Nederland
Abstract

In deze bijdrage rapporteren we over een experiment waarin we aspecten van de zelfbewaking bij het spreken op een indirecte manier onderzoeken. Luisteraars hebben 291 korte spraakfragmenten geïdentificeerd die beginmedeklinkers bevatten, gesneden uit segmentele versprekingen zoals uitgelokt in eerdere experimenten. Voor ieder versproken segment is er een correct controlesegment van dezelfde spreker. Segmentele versprekingen waren óf niet ontdekt door de spreker, óf vroeg ontdekt zoals blijkt uit een interruptie (wee... beter weten), óf laat ontdekt (weter beten... beter weten). Aantal misidentificaties en reactietijden zijn bepaald. Misidentificatie is iedere afwijking van een eerdere auditieve transcriptie. Aantal misidentificaties is laag (3.1 %), maar toch significant hoger voor versproken dan voor controlesegmenten, en significant hoger voor laat dan voor vroeg gedetecteerde versprekingen. Reactietijden zijn gemeten voor spraakfragmenten die door de luisteraars unaniem correct waren geïdentificeerd. Deze reactietijden verraden desondanks effecten van variërende perceptieve ambiguïteit. Vroeg gedetecteerde versprekingen en correcte controlefragmenten hebben samen de kortste reactietijden, laat gedetecteerde versprekingen hebben significant langere reactietijden. We speculeren dat vroeg gedetecteerde versprekingen zelfbewaking van innerlijke spraak reflecteren, met als criterium afwijking van de correcte doelklank, en laat gedetecteerde versprekingen zelfbewaking van de articulatie met als criterium conflicterende articulatiebewegingen.